مطالعه، شناخت و آسیب شناسی خانه کبیر گرگان به همراه معرفی محله دوشنبه ای در 42 صفحه در قالب pdf (قابل کپی به word)
این خانه واقع در محله دوشنبه اي گرگان، در حدود صد و چهل سال پیش (در اواسط دوره قاجاریان)ساخته شده و بانی آن شخصی به نام «حاج محمدمهدي کبیر » از خوانین و تجار گرگان، بوده است که نام خانه نیز بر این اساس است. در حدود هشتاد سال پیش، در اواخر دوره قاجاریان یا اوایل دوره پهلوي، در آن تصرفاتی شده که مهمترین آنها عبارت است از: تقسیم خانه به سه خانه مجزا و خصوصا احداث دیوار در وسط حیاط اصلی، پر کردن سرداب ها و حوض حیاط اصلی، تبدیل آینه کاري تالار به گچ. این خانه به شماره 2274 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. اگر چه وضع ظاهري خانه نیز فی الجمله موید چنین تحولاتی است، به نظر می رسد احداث قاجاري خانه نیز همه به یک زمان تعلق نداشته باشد. شاید بناي ال شکل واقع در شمال و غرب حیاط اصلی نخستین بخش خانه بوده باشد و بعد ها در همان زمان قاجاریان، قسمتی از بال بناي غربی را خراب کرده و بناي کنج جنوب غربی را افزوده باشند و در دوره هاي اخیر، علاوه بر تغییر اساسی برخی پنجره بندي ها و نماها و تزئینات بعضی از قسمت ها، دیواري در میان قسمت ال شکل و بناي جنوب غربی و نیز دیواري در میان حیاط شمالی و حیاط سبزي کاري کشیده و خانه را به سه پاره تقسیم کرده باشد. این خانه هم اکنون در تملک شرکت عمران و بهسازي شهري ایران می باشد.
خانه کبیر در سال 1383 توسط سازمان میراث فرهنگی مرمت شده است. این مرمت صرفا موردي بوده و در اجراي آن تنها بخش هایی از شیرسرها و سقف تعویض شد و سازه کامل سقف مرمت نشد. پس از گذشت 12 سال ، در سال 1395 دفتر بهسازي و احیاء بافت تاریخی گرگان، زیر نظر شرکت عمران و بهسازي شهري ایران در جهت رفع مشکلات ناشی از آسیب هاي وارده به سقف این بناي تاریخی اقدام به مرمت اضطراري سقف کرد. در این پروژه شیرسرهاي پله اول و دوم که وضع نسبتاً بهتري داشتند دست نخورده باقی ماندند اما بقیۀ اجزاء سقف، شیرسرها و تخته نوشتههاي پله سوم به دلیل آسیب دیدگی شدید همگی مرمت و تعویض شدند. در این پروژه سعی بر آن بود که حتی الامکان اشتباهات مرمت هاي قبلی مانند جابه جایی تخته نوشته ها برطرف شود
kabir_1581804805_37121_7918_1067.zip0.40 MB |